Module 4: RESPONSIBLE CONSUMPTION AND PRODUCTION (SDG12) - MAОпфатени
вештини на 21ви век
Карактер
Граѓанство
Соработка
Комуникација
Критичко
мислење
Креативност
Цели
Со оваа
алатка, се очекува од учениците да:
- Се
свесни за прехранбен отпад и сите фази на производство на храна, од производител
до потрошувач
- Анализираат
и направат статистика за да ги вклучат луѓето кон иницијативата за да не се
расфрла храна
- Испитуваат
прехранбен отпад во локалните продавници за храна, и да се свесни за количината
на храна која се фрла, како и можностите за намалување на отпадот
- Прават и
споделуваат оброци од храна која би се фрлила од локалните продавници за храна
- Се
свесни за идеите за редуцирање на нивниот личен прехранбен отпад и да зборуваат
за нивната желба за промена на однесувањето и дополнителните ефекти
Детали
за активноста
- Материјал:
1. Видео
клип и вебсајт/летоци каде што учениците ќе најдат информации за прехранбен
отпад – на национално и светско ниво
2. Компјутерски
програм за правење инфографици/дијаграми
3. Пристап
до локални продавници за храна
4. Пристап
до училишната кујна со големи казани и по можност и соковници, садови и прибор
за јадење за послужување на направената храна
5. Видео
клип и вебсајт/летоци со инспирација за како да се намали личниот прехранбен
отпад како и факти и броеви за прехранбен отпад и храна која се фрла.
- Времетраење
– 4 x 90 минути
Инструкции
1. Модул:
90 минути
- Воведете
го терминот ’прехранбен отпад‘ и фокусирајте се на трите различни видови на
отпад од овој вид – фрлање на храна, скриен прехранбен отпад, и резидуално
производство.
- Користете
го видео клипот и вебсајтот/летоците каде учениците ќе најдат информации за
прехранбен отпад, на национално и светско ниво.
- Учениците
потоа истражуваат едноставни броеви и статистики кои се дел од описот на
количината на прехранбен отпад на локално, национално и светско ниво. Учениците
потоа прават инфографик со едноставен дијаграм и слоган, со фокус на
разбирањето за големата количина на прехранбен отпад во една од фазите на
производство (од производител до потрошувач).
- Учениците
потоа го покажуваат својот инфографик до друга група и добиваат фидбек. Тие
потоа ги финализираат своите инфографици и ги закачуваат на ѕидовите.
Примери:
https://www.valuewalk.com/2017/06/food-waste/
https://foodsecurityfoodjustice.files.wordpress.com/2018/12/food-waste-infographic.png
https://www.stopspildafmad.dk/madspildital.html
https://stopwastingfoodmovement.org/food-waste/food-waste-facts/
DK: Филм
за потрошувачка на храна:
https://www.youtube.com/watch?v=aKGjEndEhgg
2. Модул:
90 минути
Вовед:
Дали е
можно да се направи или произведе вкусна храна од прехранбен отпад?
Некои
продавници за храна се обидуваат да го намалат овој вид на отпад - https://www.tvsyd.dk/artikel/kristian-bekaemper-madspild-og-hjaelper-udsatte
Кога се
прехранбените продукти несоодветни за да ги консумираме?
(Внимавајте,
мувлата може да го зголеми ризикот од некои видови рак).
-Учениците
ќе набават прехранбен отпад и фрлена храна од продавниците, и ќе ги распрашаат
продавачите за нивната стратегија за помалку прехранбен отпад. Собраните
производи ќе бидат поставени во училницата
- Учениците
потоа предложуваат што даа се направи со собраните продукти. Ова е важен
процес, и ги зголемува емоциите на учениците за проектот. (Добра идеја е да се
направи супа. Набавете одредени намирници како супа, крем за готвење, и ова
може да ги мотивира учениците да пробаат какво е јадењето. Со овошјето кое би
се фрлило, може да се направи смути.)
- Подгответе
ја храната
3. Модул:
90 минути
-Направете
го оброкот
- Учениците
нека јадат, или нека го поделат со други/дадат на други ученици од училиштето.
Храната која би се зачувала е добра и за следен настан.
4. Модул:
90 минути
Како да
намалиме прехранбен отпад во домаќинството?
Учениците
се охрабрени да разговараат за ова дома.
Листови
за активности:
Ограничете
го фрлањето на храна дома.
Линк за
инспирација и намалување на прехранбен отпад:
https://stopwastingfoodmovement.org/food-waste/avoid-food-waste-traps/
Introduction:
Is it possible to produce delicious food from food waste?
Some food stores tries to minimize their waste of food: https://www.tvsyd.dk/artikel/kristian-bekaemper-madspild-og-hjaelper-udsatte
When are food products unsuitable for human consumption? (Be aware of mould that increase the risk of getting cancer.)
The students will purchase discarded food products in stores and ask the store about their strategy for less food waste. The collected products will be placed in the classroom.
The students will make suggestions on what to produce with the collected items.
This process is important, as it increases the students' feeling for the project.
(It is always a good idea to produce soup. Buy some additional bouillon and cream, which will guarantee that the students will eat the food. The wasted fruit is perfect for smoothies.)
Begin to prepare the food.
Module: 90 minutes
Prepare the dish.
The students eat the dish and/or share it with other students on the school. The food could also be saved for a future event.
module: 90 minutes
How do we reduce food waste in the individual housekeeping?
Time | Activity | |
Teacher | 5-10 min. | Introduction |
Groups of 2 students | 5 min. | Find as many ideas as possible to reduce food waste. Write them in the correct spaces in the activity sheet. |
Groups of 2 students | 10 min. | Use the website to be inspired and come up with more great ideas. The students need to write down 10 ideas on the activity sheet in prioritized order. |
The groups will work together in pairs - in 3 different constellations | 15 min. | Compare and introduce arguments in favour of the order. |
Groups of 2 students | 5 min. | Select the 3 best initiatives/ideas for your family. |
25 min. | Write a short speech that will convince your family that it is a good idea. If applicable, record the speech. | |
20 min. | The speeches will be given/displayed in class. |
The students are encouraged to give the speech at home.
Activity sheets:
Limit your familiy's waste of food.
Link for inspiration to reduction of food waste:
https://stopwastingfoodmovement.org/food-waste/avoid-food-waste-traps/
Совети
за наставникот
1) Продавниците
за храна се контактирани пред да се осигураме дека е можно за учениците да
набават прехранбени продукти. Се прави взаемен договор за кратко интервју околу
што продавницата прави за намалување на ваков вид отпад. Договорот ќе назначи
дали учениците ќе ги подигнат овие продукти или наставникот ќе им помогне и ќе
го направи тоа со нив.
(Според
нашето искуство во Данска, продавниците за храна имаат желба да учествуваат во
ваков вид активност). Планирајте го процесот во согласност со возраста на учениците
и желбата на продавниците да учествуваат. Повозрасните ученици можат да ги
контактираат и продавниците исто така, самостојно. Ако продавницата не може да
обезбеди прехранбени продукти, може да се договорите со продавницата за да се
сподели со учениците околу стратегиите за справување со храна која би се
фрлила.
2) Класот
организира настан за родителите, каде учениците ја сервираат подготвената храна
и одржуваат говор/приказ пред родителите.
Проверка
Имајте
сесија брејнсторм за:
- Што
научија учениците? – ново знаење
- Како тие
ќе се однесуваат различно во иднина и како ќе постапуваат во своите
домаќинства?
Што е
инспирација за во иднина?
Следниот
чекор може да биде:
• Преглед
на прехранбениот отпад во локалното училиште
Ангажирајте
ги учениците и вработените да го намалат дневното фрлање на храна.
![]() |
Chapter completed | ![]() |
| Exercise | Result | Your answer | Correct answer |




Vifin Course Creator